Gevolgen in het dagelijks functioneren
Iemand met een gedragsstoornis ondervindt hiervan vaak grote gevolgen in het dagelijks leven. Hoewel het gedrag dat iemand laat zien goed te verklaren valt vanuit de stoornis, begrijpen andere mensen vaak niet goed waar het gedrag vandaan komt. Daarbij kan het gedrag voor anderen soms zo storend, negatief of zelfs bedreigend zijn, dat er ingegrepen moet worden. Hierdoor kunnen er makkelijk conflicten ontstaan en verlopen sociale contacten niet altijd vanzelfsprekend. Het zelfvertrouwen vermindert en ook de stress kan hoog oplopen. Hierdoor lukken dagelijkse taken weer minder goed, waardoor iemand in een negatieve spiraal kan raken. Iemand met een gedragsstoornis kan verharden en ‘vluchten’ in een verslaving of destructief gedrag. Als gevolg daarvan is de kans groter om in aanraking te komen met politie, justitie of bureau HALT.
Vaktherapie bij een gedragsstoornis
Als je een gedragsstoornis hebt als gevolg van een aandoening, dan kun je deze stoornis niet genezen. Dat wil niet zeggen dat er niets aan te doen is.
In vaktherapie staat niet het praten centraal, maar het ervaren en het doen. De vaktherapeut helpt je door middel van concrete opdrachten om van destructief naar constructief handelen over te gaan. Hierin kun je succeservaringen opdoen of word je juist geconfronteerd met jouw eigen gedrag. De praktische kant van vaktherapie helpt hierbij. Wanneer je gaat timmeren, op de piano spelen of een spel gaat spelen dan zijn er altijd regels en een focus nodig. Als je in het wilde weg op de spijker slaat, raak je je duim. Noten worden muziek als ze op het juiste tempo worden gespeeld. En in spel kun je ervaren hoe het is om zelf de scheidsrechter te zijn en het team te leiden of geleid te worden door een ander. Door te ontdekken dat je iets kan afronden, iets constructiefs kunt maken en kunt samenwerken, zal jouw zelfbeeld ook veranderen. Met deze positieve ervaring durf je wellicht moeilijkere uitdagingen aan te gaan. Op deze manier kan de vicieuze cirkel worden doorbroken.
Daarnaast is in de vaktherapie veel aandacht voor het aanvaarden van jouw aandoening. Omdat die niet te genezen is, zul je moeten accepteren dat dit bij jou hoort en er mee moeten leren omgaan. Je kunt ervaren dat je alternatieven kunt vinden en toepassen in plaats van het destructieve of negatieve gedrag. De vaktherapeut besteedt er veel aandacht aan dat je deze vaardigheden niet alleen in het therapielokaal, maar ook in jouw dagelijks leven in de praktijk kunt brengen.
Bij (jonge) kinderen en bij een verstandelijke beperking zal de vaktherapeut op een meer symbolisch niveau te werk gaan. Hierbij kun je denken aan tekenopdrachten, poppenspel of het spelen met zand, klei of verbeeldingsmateriaal.
Behandeltraject en werkwijze
Vaktherapie bij een gedragsstoornis zal in eerste instantie individueel worden aangeboden. In een latere fase is ook groepstherapie een mogelijkheid. Er zijn ambulante en (dag)klinische behandelvormen.
Omdat een gedragsstoornis in veel gradaties voor kan komen, kan ook de behandelduur sterk variëren.
