Gevolgen in het dagelijks functioneren
Iemand met schizofrenie ervaart vaak grote gevolgen van zijn ziekte in het dagelijks leven. Het sociale en maatschappelijke leven loopt vaak vast, omdat de dagelijkse bezigheden als school, werk en zelfverzorging niet goed meer lukken. Ook kan iemand door een psychose zichzelf erg verwaarlozen, zowel wat eten betreft als de verzorging van zijn lichaam en zijn woning.
Psychotische mensen kunnen door hun verwardheid en afwijkende levenspatroon overlast veroorzaken of agressief worden. Sommige patiënten met een psychose verwonden zichzelf of vertonen zelfmoordneigingen. Omdat bij schizofrenie de psychoses elkaar opvolgen, is het belangrijk dat iemand permanent medicatie blijft slikken om de kans op terugval te verkleinen.
Vaktherapie bij schizofrenie
Als de diagnose schizofrenie is gesteld en medicatie is ingezet, kan vaktherapie van grote betekenis zijn. De behandeling en begeleiding richt zich op het leren omgaan met de gevolgen van een psychose en het voorkomen van een volgende psychose. In vaktherapie staat niet het praten centraal, maar het ervaren en handelen. Je leert weer opnieuw contact met jezelf en de omgeving te maken. Vooral na een psychose is het belangrijk om het contact met de realiteit weer te herstellen. Plezier ervaren, een creatief proces ingaan, muziek beleven of dansen zijn activiteiten die bij vaktherapie zorgen voor het vergroten van het zelfvertrouwen en de verbetering van kwaliteit van leven.
Specifieke therapiedoelen kunnen zijn:
- Leren in het lichaam te komen en te blijven
- Verbetering van sociale contacten
- Zelfvertrouwen opbouwen
- Rust leren inbouwen in het dagelijks leven
- Helderheid krijgen in onoverzichtelijke situaties
- Dagritme bewaken
Behandeltraject en werkwijze
Bij de start van een behandeling zal de vaktherapeut veel aandacht schenken aan het opbouwen van een vertrouwensrelatie met je. Daarnaast zorgt de vaktherapeut voor een omgeving waar jij je veilig en op je gemak voelt. Het is belangrijk dat je tijd krijgt om vertrouwd te raken met de werkvormen en de omgang met de materialen.
Vaktherapie wordt zowel individueel als in groepen aangeboden. Vaak start een behandeling individueel. In een later stadium kan de behandeling overgaan op groepstherapie. De ervaringsverhalen van anderen kunnen van meerwaarde zijn. Er kan weinig gezegd worden over de behandelduur. Dit is per persoon verschillend en afhankelijk van de ernst en de klachten van de ziekte.
Wanneer is vaktherapie niet geschikt? Tijdens een psychose is vaktherapie tijdelijk niet geïndiceerd. Hier is sprake van wanneer iemand het onderscheid tussen wanen en realiteit niet goed kan maken en daardoor ernstig verward of angstig is. Na de psychose kan de vaktherapie worden hervat.