Bij jonge kinderen komen woedeaanvallen regelmatig voor. Hun emotieregulatie is tot een bepaalde leeftijd nog niet voldoende ontwikkeld. In sommige gevallen hebben ze begeleiding nodig om hun woede te leren beheersen. Het kan ook voorkomen dat kinderen en volwassenen woede-aanvallen ontwikkelen na een ingrijpende gebeurtenis. Vaak is het een combinatie van aanleg en omgevingsfactoren.
Gevolgen in het dagelijks functioneren
Als je regelmatig woede-aanvallen hebt, dan kan dit grote gevolgen hebben voor jouw dagelijkse functioneren. De woede leidt meestal tot verslechterde sociale verhoudingen en vaak ook tot angst van anderen voor jouw woede.
Misschien word je zelf ook bang voor je eigen woede-aanvallen en voel je je er schuldig of beschaamd over. Het is goed mogelijk dat je situaties waarin je de kans loopt om boos te worden, krampachtig gaat vermijden, waardoor de spanning alleen maar oploopt. Dit kan ook gevolgen hebben voor je sociale contacten.
Wie boos reageert, krijgt meestal negatieve emoties van de ander terug. Dit kan tot gevolg hebben dat anderen bij voorbaat al verwachten dat je boos wordt en dat het patroon zo in stand wordt gehouden.
Afhankelijk van de ernst van jouw woede, kan het er ook toe leiden dat je in aanraking komt met politie, justitie of bureau HALT.
Vaktherapie bij woede en agressie
In vaktherapie staat niet het praten centraal, maar het ervaren en handelen. De vaktherapeut zal bij aanvang van de therapie samen met jou een preventieplan maken met heldere afspraken over hoe te handelen als jouw woede te hoog oploopt. De veiligheid van jezelf, de therapeut en eventuele groepsgenoten wordt zo gewaarborgd.
Met gerichte oefeningen en opdrachten kun je (opnieuw) leren hoe je op een goede en veilige manier boos wordt. Je kunt de signalen leren kennen van jouw woede: waar voel je dit in jouw lichaam? Welke gedachten komen er bij je op en welk gedrag hoort daarbij? Als je je bewust bent van de vaste patronen waarlangs een woede-aanval zich ontwikkelt, dan kun je deze stappen apart bekijken. In oefeningen kun je (soms letterlijk) stilstaan bij elke stap en ontdekken dat je een keus hebt in jouw gedachten en jouw handelen. In rollenspellen kun je bijvoorbeeld ondervinden welke gevolgen het heeft voor het verloop van een gebeurtenis als je andere gedragskeuzes maakt. Door middel van ontspannings- en ademhalingsoefeningen leer je jouw emoties te reguleren. Ook alternatief gedrag komt aan de orde: op welke manieren kun je jouw woede wel veilig uiten?
Naast het ontwikkelen van alternatief gedrag kan de vaktherapeut ook met je onderzoeken wat de oorzaak is van jouw woede en agressie, zoals misschien een negatief zelfbeeld of een ingrijpende gebeurtenis waar je nog last van hebt.
Bij (jonge) kinderen zal een vaktherapeut op een meer symbolisch niveau te werk gaan. Daarbij kun je denken aan tekenopdrachten, poppenspel of het spelen met zand, klei of verbeeldingsmateriaal.
Behandeltraject en werkwijze
Een behandeling bij woede en agressie kan individueel of in een groep worden aangeboden. Er zijn ambulante en (dag)klinische behandelingen, maar ook behandelingen in de forensische psychiatrie of penitentiaire inrichtingen.
Afhankelijk van de ernst van de problemen kan een behandeling variëren van enkele maanden tot enkele jaren.
