Genderdysforie

Genderdiversiteit: niet hetzelfde als genderdysforie

Er bestaat een breed spectrum aan genderidentiteiten. Sommige mensen voelen zich non-binair (man noch vrouw) of genderfluïde (de genderidentiteit wisselt). Dit noemen we genderdiversiteit. Genderdiversiteit op zichzelf is geen probleem of stoornis. Het wordt pas problematisch wanneer iemand door zijn of haar genderbeleving psychisch of sociaal vastloopt, bijvoorbeeld door afwijzing, onbegrip, innerlijke strijd of angst. Dan spreken we van genderdysforie.

Gevolgen in het dagelijks leven

Genderdysforie kan invloed hebben op veel aspecten van het dagelijks leven:

• Lichamelijk ongemak: een gevoel dat het lichaam niet past bij wie je bent.
• Psychische klachten: zoals angst, somberheid, schaamte of laag zelfbeeld.
• Sociaal isolement: moeilijkheden om jezelf te uiten of geaccepteerd te voelen binnen familie, school, werk of vriendengroep.
• Problemen met identiteit en zelfvertrouwen: moeite om te ontdekken wie je bent of daar open over te zijn.
• Gedragsproblemen: bij jongeren kan genderdysforie zich uiten in terugtrekgedrag, boosheid of zelfdestructief gedrag.

Vaktherapie bij genderdysforie

In vaktherapie staat niet het praten centraal, maar het ervaren en handelen. De vaktherapeut zal zich vooral richten op jouw gevoel van eigenwaarde en identiteit. Door middel van gerichte opdrachten en werkvormen helpt de vaktherapeut je te onderzoeken wat van binnenuit bij jou hoort en wat je van buitenaf wordt opgelegd. Daarbij spelen ook jouw eigen normen en waarden een rol. Door middel van bijvoorbeeld beeldende werkstukken of rollenspellen kun je leren om op een niet-veroordelende manier en met mildheid naar jezelf te kijken of uitdrukking te geven aan het verschil tussen de realiteit en jouw wens. Door middel van psychomotorische therapie of danstherapie raak je meer vertrouwd met jouw eigen lichaam, leer je spanningen en andere lichaamssignalen te herkennen en hiernaar te luisteren en te handelen. Door middel van het luisteren naar of maken van muziek of liedteksten kun je weer op een andere manier uiting geven aan gevoelens die gerelateerd zijn aan de genderdysforie. Door deze werkvormen kan jouw zelfvertrouwen en gevoel van eigenwaarde groeien en de somberheid verminderen.

Behandeltraject en werkwijze

Omdat de aard en ernst van genderdysforie erg kunnen verschillen, is er geen algemene richtlijn voor een behandeltraject te geven. Dit kan in overleg met de therapeut worden vastgesteld.