Gevolgen in het dagelijks functioneren
De gevolgen van seksueel misbruik kunnen zeer verschillend zijn en hangen af van de aard en de duur van het misbruik. Er kunnen herbelevingen zijn of iemand kan het gevoel hebben geen contact meer met het eigen lichaam te hebben. Slachtoffers van langdurig seksueel misbruik zijn soms het besef verloren van wat passend is in een situatie of hebben het gevoel dat ze waardering en gunsten van anderen alleen kunnen krijgen door middel van seks. Daardoor kunnen ze soms zelf seksueel grensoverschrijdend gedrag vertonen. Ook kan het zijn dat iemand zich terugtrekt en contacten met anderen vermijdt. Het misbruik kan zich ook uiten door lichamelijke klachten of stressklachten zoals hoofdpijn, buikpijn of een verstoorde eetlust. Allerlei gevoelens spelen door elkaar: woede, angst, wantrouwen naar anderen, het gevoel niets waard te zijn. Ook schuldgevoel of het gevoel het misbruik over zichzelf te hebben afgeroepen, komen voor. In veel gevallen vertonen mensen die zijn misbruikt zelfdestructief gedrag, zoals een verslaving aan (hard)drugs of zichzelf verwonden.
Vaktherapie na seksueel misbruik
In vaktherapie staat niet het praten centraal, maar het ervaren en handelen. Terugkijken op het trauma van seksueel misbruik kan pijnlijk zijn. De vaktherapeut kan je hier op een gecontroleerde manier in begeleiden. Bijvoorbeeld door de gevoelens die het misbruik oproept, te symboliseren in een creatief werkstuk, een muziekstuk, in beweging of (rollen)spel. Door het gedoseerd en onder vakkundige begeleiding van de vaktherapeut uiten van de gevoelens die je hebt ervaren of nog ervaart rondom het misbruik, kan er verlichting van de klachten ontstaan. Ook kun je door gerichte opdrachten oefenen met het herkennen en aangeven van jouw grenzen en hoe je op een prettige manier (fysiek) contact maakt. Door de werkvormen worden denken, voelen en handelen met elkaar verbonden waardoor je meer in evenwicht bent en je zelfvertrouwen wordt vergroot.
Behandeltraject en werkwijze
Bij een behandeling zal de vaktherapeut in eerste instantie met jou nagaan of het misbruik inmiddels is gestopt of nog voortduurt. Als het nog voortduurt, is de eerste prioriteit dat jij veilig bent. Pas als dat het geval is, kan er gestart worden met een behandeling. De vaktherapeut zal zich richten op het opbouwen van een goede vertrouwensrelatie. Daarna is het van belang om te werken aan de traumatische herinneringen.
Vaktherapie na misbruik start vaak individueel. Op een later moment kan ook in groepen worden gewerkt, zodat de groep ondersteunend werkt.
Omdat de gevolgen van seksueel misbruik sterk kunnen variëren, is over de behandelduur geen eenduidige uitspraak te doen.